سپتاژ فاضلاب چیست و چه شاخص هایی دارد

سپتاژ فاضلاب چیست؟ به لجن حاصل از سپتیک تانک ها، چاه فاضلاب‌ها یا توالت‌های قابل‌حمل گفته می‌شود. سپتاژ فاضلاب به‌طور جامد و مایع است که در سامانه‌های تصفیه مانند سپتیک تانک ها و چاه های جاذب تولید می‌شود و حدوداً 90 تا 98 درصد آنها آب و مقدار کمتری از آنها را فلزات سنگین فسفر و چربی‌ها تشکیل می‌دهند که از نظر بهداشتی ممکن است خطرناک باشد.

متأسفانه در ایران هنوز استاندارد مناسبی برای دفع سپتاژ خانگی مانند کشورهای پیشرفته وجود ندارد؛ اما بهتر است با انجام اقدامات مناسب مدیریتی به تصفیه و دفع سپتاژ خانگی اقدام نمود تا از آلودگی‌های زیست‌محیطی و بهداشتی جلوگیری شود و از آنها در مصارف کشاورزی استفاده بهینه شود. این نکته را هم در نظر داشته باشید که پیش از تخلیه، حتماً به تصفیه‌های تکمیلی نیاز دارد.

شاخص های سپتاژ فاضلاب

شاخص های سپتاژ فاضلاب عبارت‌اند از:

• غلظت بالایی از مواد جامد و معلق
• دارای مقادیر زیادی دانه
•  دارای مقادیر زیادی چربی

به‌واسطه فاضلاب های صنعتی ph_و در آخر دارای مقادیر متغیر

چند مورد از مهم‌ترین راه‌هایی که برای دفع سپتاژ می‌توانیم استفاده کنیم عبارت‌اند از:

• تصفیه مواد زائد جامد
• تصفیه مواد همراه با فاضلاب
• کاربرد در زمین
• پردازش به کمک تجهیزات مجزا

در کل تصفیه سپتاژ همراه با فاضلاب‌ها یک روش راحت و همیشگی برای دفع سپتاژ ها است.

مشکلاتی که پس از ورود سپتاژ ها به تصفیه خانه وارد می‌شود را می‌توان با جمع‌آوری و ذخیره سپتاژها و تخلیه آنها در ساعت‌هایی که مقدار فاضلاب های کمتری به تصفیه خانه وارد می‌شود کاهش داد.

ناگفته نماند که مقدار غلظت آلاینده های سپتاژ حدوداً 50 برابر بیشتر غلظت فاضلاب خانگی است.

سپتاژ فاضلاب در مشهد

سپتاژ فاضلاب در مشهد با توجه به نیاز روز افزودنی که در صنعت ساخت و ساز دیده می شود، بسیار پررنگ شده. همین امر موجب شده است که کارفرمایان و سازندگان متعددی به سپتاژ فاضلاب مشهد روی بیاور‌ند.

اجرای سپتاژ در مشهد، به عنوان اولین تصفیه خانه سپتاژ کشور در آبان ماه سال 1399 افتتاح شد. این پروژه 750 میلیارد ریال هزینه در پی داشت، اما یکی از نیازهای اساسی ای بود که در آن زمان بسیار به چشم می‌خورد. پس تا به اینجا متوجه شدیم که سپتاژ فاضلاب چیست، حال به بررسی خصوصیات سپتاژ می پردازیم.

پروژه عمرانی سپتاژ در مشهد با همکاری شرکت شیمی سازه آرمانی به عمل پیوست و تامین ژل های میکروسیلس و مصالح ساختمانی این پروژه در دست شرکت شیمی کیهان در جهت تامین مواد شیمیایی، افزودنی های بتن و مواد آب بند انجام شد.

خصوصیات سپتاژ فاضلاب

خصوصیات سپتاژ فاضلاب حاصل از ترکیبات شیمیایی، بیولوژیک و فیزیکی سپتاژها بسیار متفاوت است. درکل می‌توان گفت که از نیتروژن کل موجود در سپتاژ ها حدود 80% آن را نیتروژن عالی و 20% درصد آن را یون آمونیوم تشکیل داده است. اگر بخواهیم در مقایسه با فاضلاب ها بسنجیم نسبت کربن به ماده غذایی نیتروژن و فسفر در سپتاژها بسیار کمتر است.

ناگفته نماند که نسبت‌های فلزاتی همچون روی، مس و سرب در سپتاژها بسیار متفاوت است.

می‌توان گفت از دیگر اجزای سپتاژها که کارپردازهای تصفیه خانه فاضلاب ها به آن توجه دارند وجود رنگ، بوی بد، کف، شن و عوامل بیماری زا هستند.

یکی از خصوصیات سپتاژها بدبویی و ناخوشایندی آنها است، که از راه تجزیه هوازی آزادسازی اسیدهای چرب فرار و ترکیبات محتوی نیتروژن و ترکیبات محتوا سولفور ایجاد می‌شود.

همان‌طور که قبل‌تر گفتیم رنگ‌ها یکی از اجزای سپتاژ ها هستند و فاضلاب های دارای سپتاژ به رنگ سیاه است و مقدار کیفیت لجن و کف در سپتاژ ها بسیار متفاوت است و به‌طور کلی تحت تأثیر عوامل مختلفی هستند؛ که در ادامه چند نمونه از عوامل را برسی می‌کنیم.

1. استفاده از سامانه خورد کن زباله‌ها در آشپزخانه.
2. مقدار روغن و چربی که به سپتیک تانک تخلیه شده است.
3. تعداد دفعات پمپاژ مخازن سپتیک چه تعداد بوده است.

درکل سپتاژ خانگی باید به‌آرامی با فاضلاب ها ترکیب شود تا تأثیر مخرب آن بر فرایند تصفیه کاهش یابد.

در ادامه به مزایا و معایب روش تصفیه و دفع سپتاژها می پردازیم.

روش های دفع و تصفیه فاضلاب سپتاژ

روش های دفع و تصفیه فاضلاب سپتاژ به روش هایی که در ادامه لیست کرده‌ایم انجام می شود، با ما همراه باشید.

آبگیری از طریق پرس لجن

مزایای آبگیری از طریق پرس لجن:

• حداقل ایجاد بو
• طراحی متراکم
• اشغال فضای کم
• مقرون‌به‌صرفه
• عدم نیاز به انتقال سپتاژ
• عدم ایجاد خطرات بهداشتی

تصفیه مشترک به همراه فاضلاب شهری

معایب تصفیه مشترک به همراه فاضلاب شهری:

• نیازمند حمل‌ونقل سپتاژ
• گندزدایی بیشتر فاضلاب شهری

دفع در گودال ها و محل دفع بهداشتی

معایب دفع در گودال ها و محل دفع بهداشتی:

• ایجاد بوی نامطبوع

با مقایسه روش های دفع و تصفیه فاضلاب سپتاژ می‌توان گفت سیستم پرس لجن مناسب ترین روش برای تصفیه فاضلاب پیشنهاد می‌گردد. با استفاده از این دستاورد سپتاژ فاضلاب در مشهد به راحتی صورت می‌گیرد و سطح بهداشت جمعی افزایش یافته است.